อาหารที่เป็นพิษคืออาหารที่มีสารอย่างใดสารหนึ่งที่มีคุณสมบัติทำให้เกิดผลกระทบต่อร่างกายเมื่อบริโภค. สามารถแบ่งประการได้หลายประการตามต้นทางแหล่งกำเนิดของสารพิษในอาหาร:
- การปนเปื้อนของจุลินทรีย์ การปนเปื้อนของจุลินทรีย์ ประจำอยู่ในอาหาร, เช่น แบคทีเรีย, ไวรัส, และรา, สามารถทำให้อาหารเป็นพิษได้. ตัวอย่างเช่น, โรคซาลโมเนลโลสิส (Salmonella) หรือ เชื้อเอสเชอริเชีย โคไล (Escherichia coli) จะสร้างสารพิษที่ทำให้เกิดการป่วยเมื่อบริโภค.
- สารเคมี การใช้สารเคมีในการเกษตร, การปรุงอาหาร, หรือในกระบวนการอุตสาหกรรมบางอย่างอาจทำให้สารเคมีตกค้างในอาหารและทำให้เป็นพิษ. ตัวอย่างเช่น, สารเคมีที่ใช้ในการฆ่าแบคทีเรียหรือราในการผลิตอาหาร, สารปรุงรสที่เกินจำเป็น, หรือสารเคมีที่ใช้ในการเกษตรที่ตกค้างในผลผลิต.
- อาหารที่มีส่วนผสมพิษ บางอาหารมีส่วนผสมที่มีความพิษ, เช่น บางประเภทของปลาทะเลที่มีพิษที่เรียกว่า คลอรีน, หรือเมล็ดพืชบางชนิดที่มีสารพิษทางธรรมชาติ
- การแปรรูปอาหาร กระบวนการปรับปรุงอาหารบางประการ, เช่น การทอด, การใช้เครื่องปรุง, หรือการแช่แข็ง, อาจสร้างสารพิษในอาหาร. ตัวอย่างเช่น, การทอดอาหารในน้ำมันที่มีอุณหภูมิสูงมักสร้างสารไขมันเลว ที่มีความเสี่ยงต่อสุขภาพ.
อาการทั่วไปของการป่วยจากอาหารเป็นพิษ
- ปวดท้องและอาเจียน : อาการนี้เป็นที่พบมาก โดยเฉพาะในการป่วยจากเชื้อแบคทีเรียส่วนใหญ่ เช่น โรคซาลโมเนลโลสิส (Salmonella) หรือ เชื้อเอสเชอริเชีย โคไล (Escherichia coli)
- ท้องเสีย (หมดแรง) : การถ่ายอุจจาระที่เป็นน้ำหรือท้องเสียสามารถเกิดขึ้น โดยอาจเกิดจากเชื้อสายหรือพิษที่ส่งผลกระทบต่อลำไส้.
- เป็นไข้ : บางครั้ง, การป่วยจากเชื้อจุลินทรีย์หรืออาหารเป็นพิษอาจเป็น ไข้ ได้
- อาการทางเดินอาหาร : การป่วยจากการบริโภคอาหารที่มีพิษอาจเกิดปัญหาในทางเดินอาหาร เช่น อาการอาหารไม่ย่อยลง, อาการอุจจาระปนเลือด, หรือการเสียดที่ท้อง.
อาการของการป่วยจากการบริโภคอาหารที่เป็นพิษมีความแตกต่างไปตามชนิดของสารพิษและเชื้อสายที่เป็นต้นตอ. อาการที่เกิดขึ้นอาจจะเป็นระยะเวลาต่อเนื่องหรือเกิดอาการทันทีต่อจากการบริโภคอาหาร. บางครั้ง, อาการอาจเริ่มต้นเล็กน้อยแล้วเพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ ตามที่เชื้อสายหรือสารพิษทำลายร่างกาย.
ในกรณีที่มีอาการเหล่านี้เกิดขึ้น, ควรรีบพบแพทย์เพื่อการวินิจฉัยและการรักษาที่เหมาะสม. การรักษาอาจประกอบไปด้วยการให้น้ำทางเดินหลอดอาหาร, การให้ยาต้านการอักเสบ, หรือการให้ยาปฏิชิวนะต้านจุลชีพ, ขึ้นอยู่กับสาเหตุของการป่วย.
หลังจากการพบแพทย์แล้ว การบำรุงลำไส้หลังอาหารที่เป็นพิษมีความสำคัญเช่นกัน ในการรักษาสุขภาพทั้งระบบทางเดินอาหารและลำไส้ของร่างกาย. การบริโภคผักและผลไม้ที่เหมาะสมสามารถช่วยเพิ่มปริมาณใยอาหาร (fiber) ที่ช่วยสร้างลำไส้ให้ดีและลดความเสี่ยงในการเป็นมะเร็งลำไส้.
ผักและผลไม้มีส่วนทำให้มีผลต่อการบำรุงลำไส้หลัง หลัง อาหารเป็นพิษได้, ดังต่อไปนี้:
- ผักใบเขียวกากใย
ต้น มีใยอาหารมากที่ช่วยเพิ่มปริมาณของมูลฝอยในลำไส้และส่งผลให้ลำไส้ทำงานได้ดี. เช่น ผักกาดขาว,ผักบุ้ง, ผักกาดแก้ว เป็น
- ผลไม้ที่มีเกลือแร่
มีกากใยที่ช่วยกระตุ้นการเคลื่อนไหวของลำไส้และทำให้ร่างกายสดชื่น. เช่น แอปเปิ้ล กล้วย สตรอเบอรี่ และ ทับทิม เป็นต้น
- ผลไม้ที่มีสารต้านอนุมูลอิสระช่วยลดการอักเสบในลำไส้ เช่น บลูเบอร์รี, สตรอเบอรี่, กีวี พืชผักหลากหลายสี เช่น มะเขือเทศ, พริก, และถั่ว เป็นต้น
การรับประทานอาหารที่เต็มไปด้วยใยอาหารและสารอาหารที่ดีต่อลำไส้, ร่วมกับการดื่มน้ำเพียงพอ, สามารถช่วยลดความเสี่ยงที่เกี่ยวข้องกับการบำรุงลำไส้หลังทานอาหารที่เป็นพิษ. อย่าลืมที่จะรักษาพฤติกรรมทางอาหารที่เป็นประโยชน์, เช่น การลดการบริโภคอาหารที่มีมันและน้ำตาลในปริมาณมาก, เพื่อสุขภาพที่ดีทั้งร่างกายและลำไส้.
การป้องกันการบริโภคอาหารที่เป็นพิษนั้นสำคัญที่จะปฏิบัติตามมาตรฐานความสะอาดในการปรุงอาหาร, การเก็บรักษาอาหารอย่างถูกต้อง, การทำความสะอาดอุปกรณ์ในครัว, และการเลือกซื้ออาหารที่มีคุณภาพและปลอดภัย จะช่วยให้ร่างกายห่างไกลจากโรคได้
